Çorum Belediyesi, Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Çorum Şubesi (TDED) ile birlikte ‘Türk Kültüründe Adalet ve Kutadgu Bilig’ konulu konferans düzenledi. 6 Ekim Cumartesi günü TDED Konferans Salonu’nda düzenlenen programa Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Sait Başer konuşmacı olarak katıldı.
Türklerin, teşkilatlı devlet kurmasında adaletli bir yönetim anlayışının olduğunu belirten Sait Başer, Türklerin adalet anlayışının temelinde ''töre'' olduğunu söyledi. Başer, ''Türkler töre sayesinde uzun ömürlü devlet kurmuşlardır. Töre, adaleti temin etmek için vardır. Devlet töreyi yaşatmak için elindeki imkanları kullanmalıdır. Adalet için sınıfsız toplumların oluşması gerekir. Bunu da ancak devlet sağlayabilir'' diye konuştu.
Sınıfların toplumların dillerini de şekillendirdiğini, diğer dillere göre, Türkçe’de geri dönüş olmadığını, baştan itibaren her ekin başka bir anlam kattığını anlatan Yrd. Doç. Dr. Sait Başer, bu sembollerin hareketli bir topluma işaret ettiğini, günlük yaşamın sembollerle anlamlandırıldığını dile getirdi.
Kutadgu Bilig’in töre, kut, akıl ve irfan olmak üzere 4 temel kavram üzerine oturduğunu belirten Başer, konuşmasında özetle şöyle dedi; “Kutadgu Bilig öğrencilerin ders kitaplarına girdiği halde sembollere dikkat edilmemiştir. Hükümdar olma şartları arasında kazanmış olmak, bilge olmak, alp olmak yani varlığını topluma hizmet olarak adamak, hikmete ulaşmak şartları vardır.
Dünyaya hükmetmiş bir medeniyetin, adaletin şamancı olması düşünülemez. Türklük etnik yapı değil, töre üzerinden kaynaklanan bir kimliktir. Kutadgu Bilig’in verdiği bilgiye göre, töre; insanlar vahşi-çıplak olarak dünyaya gelir, bilgeliğe ulaşır, kişi olurlar. Rıza ve hikmetle tamamlanırlar. Nihai amaç törenin cihanda kazanmış olmasıdır. Devlete itaat tanrıya itaat gibi görülür.
Törenin amacı insanlığa hizmettir. Türkiye’nin problemleri bakımından çıkaracağımız sonuçlar da vardır. Töre etnik değil, evrenseldir. İslam’ın tevhid fikrine katiyyen aykırı değildir. Domuz yemek, zina yapmak kesinlikle yasaktır. Zinaya öyle bir ceza vermişler ki, aklınız şaşar.” diye konuştu.
